وب‌داران در این مقاله جامع و کاربردی می‌خواهد مفهوم EEAT را به شکلی کاملاً ساده و جذاب برای شما توضیح دهد. امروزه گوگل در الگوریتم و ارزیابی محتوای سایت‌ها، بیش از پیش به معیارهایی مانند تجربه کاربران و اعتبار محتوا توجه می‌کند. «EEAT» مخفف چهار عنصر کلیدی است: تجربه (Experience)، تخصص (Expertise)، اعتبار (Authoritativeness) و اعتماد (Trustworthiness). در ادامه خواهیم دید که دقیقاً هر یک از این معیارها چه معنایی دارد، گوگل چقدر به آنها اهمیت می‌دهد و چگونه می‌توانید با رعایت آنها وبسایت خود را برای موتورهای جستجو بهینه (سئو) کنید.
EEAT چیست؟
EEAT (ای ای ای تی) مجموعه‌ای از اصول کیفیت محتوا در دستورالعمل‌های ارزیابی گوگل است. در واقع گوگل به کمک رتبه‌دهنده‌های انسانی خود (Quality Raters) تشخیص می‌دهد که آیا یک محتوا مناسب، معتبر و قابل اعتماد است یا خیر. هر حرف از این کلمه مخفف یکی از این معیارهاست:
تجربه (Experience): نشان می‌دهد نویسنده یا تولیدکننده محتوا چقدر در دنیای واقعی تجربه اول شخص با موضوع دارد. مثلاً کسی که درباره تجربیات سفر می‌نویسد باید خودش آن مکان را دیده و تجربه کرده باشد. گوگل تأکید می‌کند که محتواهایی که توسط افرادی با تجربه واقعی تولید شده‌اند، قابل اعتمادترند. مثلاً در بررسی یک محصول، اگر نویسنده خود محصول را به‌طور عملی استفاده کرده باشد، توضیحات او ارزش بیشتری دارد تا کسی که فقط بر اساس شنیده‌ها نوشته است.
تخصص (Expertise): نشان‌دهنده دانش تخصصی نویسنده در حوزه موضوع است. این یعنی نویسنده محتوایی تخصصی باشد (مثل پزشک در مورد سلامت یا مهندس در زمینه تکنولوژی). وجود تحصیلات مرتبط، مدرک علمی یا سابقه کاری در زمینه موضوع، تخصص را نشان می‌دهد. محتوای تخصصی معمولاً عمیق‌تر و جامع‌تر است و با جزئیات بیشتری موضوع را توضیح می‌دهد.
اعتبار (Authoritativeness): به قدرت و نفوذ منبع محتوا اشاره دارد. یعنی آیا سایت یا فرد منتشرکننده مطلب در حوزه مربوطه یک مرجع شناخته‌شده است؟ مثلاً یک دانشگاه معتبر یا یک سایت خبری شناخته‌شده، اعتبار بالاتری دارد. لینک‌های ورودی از سایت‌های معتبر، نام آشنا بودن برند یا سابقه خوب در رسانه‌ها هم اعتبار را بالا می‌برند.
اعتماد (Trustworthiness): مهم‌ترین رکن EEAT است. این معیار نشان می‌دهد آیا می‌توان به محتوا و وبسایت اعتماد کرد یا خیر. مثلا وجود مشخصات تماس، صفحه «درباره ما» شفاف، سیاست‌های حریم خصوصی، گزارش‌های دقیق و به‌روزرسانی منظم، همه نشانه‌های اعتماد هستند. گوگل خود در دستورالعمل‌های جدیدش تأکید کرده که حتی اگر محتوا بسیار تخصصی و آموزنده باشد، بدون جنبه‌های اعتماد نمی‌تواند امتیاز EEAT بالایی داشته باشد.
هر چه ترکیب این چهار عامل در یک صفحه یا سایت قوی‌تر باشد، EEAT بالاتری خواهید داشت. گوگل در نسخه‌های جدید دستورالعمل خود، حرف دوم «E» یعنی تجربه (Experience) را اضافه کرده تا تأکید بیشتری بر دیدگاه و تجربه اول شخص قرار دهد. به عبارت دیگر، گوگل می‌خواهد مطمئن شود محتوا نه فقط از لحاظ نظری دقیق است (تخصص)، بلکه توسط کسی نوشته شده که موضوع را به شکلی عملی می‌شناسد (تجربه).
اهمیت EEAT برای گوگل
گوگل همواره هدفش این است که کاربر را به اطلاعات مفید و قابل اعتماد برساند. EEAT معیاری است که به گوگل کمک می‌کند تشخیص دهد یک محتوا چقدر برای کاربر مفید است. اهمیت EEAT را می‌توان این‌گونه توضیح داد:
کیفیت نتایج جستجو: گوگل با اولویت دادن به صفحات با EEAT بالا، تلاش می‌کند پاسخ‌های با کیفیت، دقیق و کارآمد ارائه کند. این یعنی وقتی کاربران جستجو می‌کنند، به سایت‌هایی هدایت می‌شوند که نویسنده یا تولیدکننده آنها متخصص و مورد اعتماد است.
موضوعات حساس (YMYL): مخصوصاً در موضوعات «YMYL» یا «Your Money or Your Life» (مانند سلامت، امور مالی، حقوقی و امنیت) که اطلاعات نادرست می‌تواند به مخاطب آسیب بزند، گوگل اهمیت EEAT را بیشتر می‌کند. مثلاً اگر می‌نویسید “چگونه داروی خاصی مصرف کنیم” یا “سرمایه‌گذاری ایمن در بورس”، باید نویسنده خبره و منابع موثق باشد؛ چرا که خطای این حوزه تأثیر مستقیم روی زندگی و مال کاربران دارد.
الگوریتم‌های گوگل: خود الگوریتم‌های گوگل EEAT را مستقیماً پارامتر رتبه‌بندی نمی‌دانند، اما با استفاده از بازخورد کیفیت‌دهنده‌ها، الگوریتم‌ها ارتقا می‌یابند. به عبارتی اگر سایت شما EEAT بالایی داشته باشد، به مرور زمان از نگاه گوگل سایت شما باکیفیت‌تر شناسایی می‌شود.
ارتباط با کاربر: حتی در موضوعات غیرمربوط به YMYL نیز مردم ترجیح می‌دهند از محتوای کارشناسی و کاربردی استفاده کنند. مثلاً در نقد و بررسی محصول، خواننده بیشتر به کسی که خودش از آن محصول استفاده کرده اعتماد می‌کند تا فردی که صرفاً تعریف کلی نوشته است.
مرکزیت اعتماد: طبق جدیدترین نمودار گوگل، «اعتماد» در مرکز EEAT قرار دارد و سه عامل دیگر (تجربه، تخصص، اعتبار) این اعتماد را شکل می‌دهند. اگر صفحه‌ای اعتماد ایجاد نکند، به‌هرحال EEAT پایینی خواهد داشت، حتی اگر نویسنده‌اش بسیار معتبر و خبره باشد. به همین دلیل بررسی دقیق و شفافیت (افشای منابع، مشخصات نویسنده و…) برای گوگل از اولویت بالایی برخوردار است.
در مجموع، تمرکز روی EEAT به کاربران کمک می‌کند به سایت‌هایی برسند که اطلاعات درست، قابل اعتماد و بهینه دارند. از نظر یک وبمستر، رعایت EEAT به معنای سرمایه‌گذاری بلندمدت روی کیفیت محتواست و می‌تواند به طور غیرمستقیم موجب بهبود رتبه سایت شما شود.
نحوه نمایش EEAT در برند و محتوا
داشتن EEAT بالا نیازمند اقدامات مشخصی در طراحی و تولید محتواست. در این بخش چند راهکار برای نشان دادن هر یک از مولفه‌های EEAT را مرور می‌کنیم:
نمایش تجربه و تخصص: حتما در صفحات سایت اطلاعات نویسنده را درج کنید. یک صفحه «درباره نویسنده» داشته باشید که در آن تحصیلات، سوابق کاری یا تجربیات مرتبط با موضوع بیان شده باشد. حتی می‌توانید تجربیات شخصی خود را در قالب داستان یا مثال درون محتوا بیاورید. به عنوان مثال، در یک مقاله تغذیه سالم، اگر نویسنده قبلاً رژیم‌های مختلف را تجربه کرده، ذکر این موضوع (مثلاً “من خودم با مشکل چاقی دست و پنجه نرم کردم و این رژیم را امتحان کردم…”)، تجربه را نشان می‌دهد.
منابع موثق و ارجاع دهی: هر جایی که نیاز است، از منابع قابل اعتماد استفاده کنید. لینک‌دادن به سایت‌های مرجع، گزارش‌های معتبر یا تحقیقات علمی، هم تخصص شما را اثبات می‌کند و هم اعتماد کاربر را جلب می‌کند. حتی اگر نمی‌خواهید مرجع را در متن بیاورید، می‌توانید در پایان صفحه لیستی از منابع مربوطه قرار دهید.
پیشینه برند: برند وبسایت یا شرکت شما نیز باید اعتبار داشته باشد. در صفحه اصلی یا بخش «درباره ما» توضیح دهید سابقه فعالیتتان چیست، با کدام سازمان‌ها همکاری داشته‌اید یا تاکنون چه موفقیت‌هایی کسب کرده‌اید. نام آشنا بودن برند و سابقه درخشان در رسانه‌ها (مثلاً خبرگزاری‌ها یا همایش‌ها) میزان اعتبار را بالا می‌برد.
بخش‌های شفاف و قانونی: داشتن صفحه «تماس با ما»، «قوانین سایت»، «حریم خصوصی» و «درباره ما»، سیگنال‌های اعتماد هستند. این صفحات نشان می‌دهند که سایت شما یک نهاد یا فرد مشخص پشتوانه دارد و یک هدف شفاف از ارائه محتوا دارد (نه صرفاً جذب ترافیک بی‌هدف).
نظرات و بازخورد کاربران: اگر امکان دارد برای محصولات یا مقالات نظردهی بگذارید و به سوالات کاربران پاسخ دهید. نظرات مثبت کاربران و پاسخ‌دهی فعال به آنها، اعتماد بازدیدکنندگان را افزایش می‌دهد. همچنین می‌توانید از نظر مشتریان قبلی یا شرکت‌های معتبر که از خدمات شما استفاده کرده‌اند (مانند توصیفات مشتریان) به عنوان بخش جلب اعتماد استفاده کنید.
ظاهر حرفه‌ای سایت: طراحی قابل قبول و عملکرد سریع سایت هم به نحوی مرتبط با اعتماد است. یک سایت مرتب و خوانا با فونت‌های مناسب و بدون خطا به کاربران پیام می‌دهد که تیم پشتیبانی فعال دارید و مراقب محتوا هستید.
شخصی‌سازی برند: تا جایی که می‌توانید نشان دهید که پشت سایت شما انسان‌های واقعی و مجربی هستند؛ مثلاً عکس نویسندگان واقعی، مصاحبه‌های ویدیویی، یا داستان موفقیت شرکت. این‌ها همه نشان می‌دهند که شما یک برند واقعی با چهره مشخص هستید، نه یک سایت بی‌ریشه یا کپی کاری.
در یک کلام، هرجا که می‌توانید بر تجربه، تخصص، اعتبار و اعتماد تأکید کنید؛ با شفافیت اطلاعات، منابع موثق و سابقه درخشان برند، گوگل و کاربران را متقاعد می‌کنید که محتوای شما ارزشمند است.
مثال‌هایی از وب‌سایت‌های موفق با EEAT بالا
برای درک بهتر، تصور کنید وب‌سایت‌هایی که EEAT بالایی دارند چه ویژگی‌هایی دارند. مثلا:
سایت حوزه پزشکی و سلامت: سایتی که مقالات پزشکی منتشر می‌کند و نویسندگانش پزشک یا متخصص تغذیه هستند. مثلا مطلبی درباره یک رژیم غذایی خاص توسط متخصص تغذیه نوشته شده و در انتها منابع پژوهشی معتبر را پیوست دارد؛ این سایت از نظر تجربه و تخصص قوی است و با سابقه خوب پزشکانش، اعتبار و اعتماد ایجاد می‌کند.
سایت راهنمای فنی یا تعمیرات: یک وبسایت درباره تعمیرات موبایل که توسط یک تعمیرکار حرفه‌ای با سال‌ها تجربه تأسیس شده است. او عکس‌های واقعی از تجهیزاتش را در سایت قرار داده و ویدئوی تعمیر دستگاه‌های مختلف را به نمایش گذاشته است. این سایت، از طریق تجربه عملی و تخصص بالای تیمش، EEAT بالایی دارد. همچنین نظرات مثبت مشتریان و مجوزهای فنی ثبت شده، اعتبار و اعتماد آن را بیشتر می‌کند.
وبلاگ سفر و گردشگری: وبلاگی که خاطرات سفر یک زوج را به اشتراک می‌گذارد و عکس‌ها، ویدیوها و توصیه‌های بسیار مفید دارد. این نویسندگان سال‌ها در کشورهای مختلف زندگی کرده و تجربیات شخصی‌شان را جایی عنوان می‌کنند. چون خودشان سفر کرده‌اند (تجربه)، عکس واقعی منتشر می‌کنند (شفافیت) و اطلاعات به‌روز درباره مراکز اقامتی و گردشگری دارند (تخصص)، این وبلاگ از دید گوگل و کاربران بسیار معتبر و قابل اعتماد به نظر می‌رسد.
این مثال‌ها نشان می‌دهد وب‌سایت‌های موفق آنهایی هستند که اضافه بر کیفیت محتوا، شخصیت واقعی یا برند معتبری پشت آنها باشد. گوگل سایت‌هایی مثل دانشگاه‌ها، بیمارستان‌های شناخته‌شده، روزنامه‌های معتبر و برندهای مطرح را می‌شناسد و نتایج آنها را با اهمیّت بیشتری نمایش می‌دهد. شما هم اگر همان اصول را به سایت خود اضافه کنید – مثل معرفی افراد کلیدی، ارائه راه‌های ارتباطی، انتشار نتایج تحقیقاتی یا نمونه کار – می‌توانید اعتبار برند خود را بالا ببرید و از EEAT بالاتری برخوردار شوید.
نقش EEAT در محتوای تولید شده با هوش مصنوعی
با پیشرفت ابزارهای هوش مصنوعی و تولید محتوا توسط ربات‌ها (مانند ChatGPT)، این سؤال پیش آمده که نقش EEAT در این محتواها چیست. نکته مهم این است که گوگل تفاوت زیادی بین محتوای صرفاً رباتی و محتوای انسان-محور قائل است. به طور خلاصه:
بررسی اولیه: خود گوگل اعلام کرده استفاده از هوش مصنوعی به‌خودی‌خود مشکلی ندارد ولی اگر محتوا فقط برای «فریب الگوریتم» تولید شود و اصلاً ارزش اضافه‌ای نداشته باشد، پاداش نمی‌گیرد. به عبارت دیگر اگر یک مقاله توسط AI نوشته شود اما نویسنده انسانی بعداً آن را ویرایش و غنی نکرده باشد تا جنبه‌های EEAT رعایت شود، گوگل رغبتی برای رتبه‌دهی به آن نخواهد داشت.
اضافه کردن تجربه اول شخص: یکی از مفاهیم تازه در EEAT، تأکید روی «تجربه اول شخص» است. محتوای صرفاً ساخته شده توسط هوش مصنوعی معمولاً فاقد چنین تجربیات واقعی است. بنابراین توصیه می‌شود بعد از تولید خودکار محتوا، شما یا تیم متخصص خودتان یک نفر با تجربه واقعی موضوع، متن را بازنویسی کند. مثلاً یک تدوین‌گر با تجربه حوزه مورد نظر، نکته‌های عملی و مثال‌های واقعی را به آن بیفزاید.
نقش بازبینی انسانی: هوش مصنوعی می‌تواند به شما در نگارش اولیه، تحقیق سریع یا تولید ایده کمک کند، اما مرحله بازبینی و تصحیح توسط انسان ضروری است. فرد متخصص باید محتوا را ویرایش کند، جزئیات بیشتری اضافه کند، اشتباهات احتمالی را اصلاح کند و از منابع معتبر استناد دهد. این فرایند به محتوا روح می‌بخشد و باعث می‌شود جنبه‌های EEAT تقویت شوند.
آپدیت الگوریتم ۲۰۲۴ گوگل: در به‌روزرسانی کر هسته مارس ۲۰۲۴، گوگل بسیاری از سایت‌هایی که محتوای انبوه هوش مصنوعی کم‌کیفیت داشتند را به‌شدت تنزل رتبه داد یا حذف کرد. این نشان می‌دهد گوگل در عمل روی اصل «اصالت و کیفیت» متمرکز است. اگر سایت شما از AI برای خلق محتوا استفاده می‌کند، باید کنترل کیفیت جدی روی آن داشته باشد تا چیزی در خروجی بماند که ارزش افزوده واقعی (تجربه انسانی) داشته باشد.
نکات عملی: اگر از ابزارهای هوش مصنوعی کمک می‌گیرید، حتماً: (۱) موضوع را دقیقاً مطرح کنید تا هوش مصنوعی پاسخ تخصصی بدهد، (۲) نتایج را با دانش خود بررسی و اصلاح کنید، (۳) بخش‌هایی از متن را به تجربه یا دیدگاه خودتان مجهز کنید، (۴) در صورت لزوم، نویسنده یا مؤلف محتوا را معرفی کنید، (۵) منابع معتبر را اضافه کنید. این کارها باعث می‌شود استفاده از AI راهکاری در خدمت EEAT باشد، نه جایگزینی آن.
در نهایت، محتواهای تولیدشده با هوش مصنوعی که فقط کپی/پیست هستند یا یک چرخش سطحی از مطالب دیگر وب محسوب می‌شوند، معمولاً EEAT پایینی خواهند داشت. ولی زمانی که هوش مصنوعی به عنوان ابزار کمکی استفاده شود و تجربه و تخصص انسانی در آن تزریق شود، همچنان می‌توان محتواهای باکیفیتی ساخت که هم مطابق با استانداردهای گوگل باشد و هم کاربرپسند.
تفاوت EEAT بالا و پایین
در این بخش، ویژگی‌های یک سایت یا صفحه با EEAT بالا را مقابل شرایط EEAT پایین قرار می‌دهیم:
| ویژگی | وبسایت EEAT بالا | وبسایت EEAT پایین |
|---|---|---|
| اطلاعات نویسنده | نویسنده یا تیم تولید محتوا معرفی شده و تخصص/تحصیلات مرتبط دارند (مثلاً رزومه کوتاه، عکس) | هیچ معرفی مشخص یا تخصصی وجود ندارد؛ نویسنده نامشخص یا ناشناس است |
| کیفیت محتوا | محتوا دقیق، مفصل، مستند است؛ شامل مثال‌ها و جزئیات عملی است | محتوا سطحی، کوتاه یا بی‌کیفیت است؛ فاقد جزئیات کاربردی یا منبع مستند |
| ارجاعات و منابع | منابع معتبر (مقالات علمی، سازمان‌های رسمی، سایت‌های تخصصی) در متن ذکر شده یا انتهای صفحه آورده شده است | بدون ارجاع به منابع مشخص؛ گاهی صرفاً برداشت‌های شخصی یا برداشت‌های سطحی از منابع دیگر |
| پذیرش برند | برند شناخته‌شده یا مورد اعتماد است؛ در شبکه‌های اجتماعی یا رسانه‌ها حضور فعالی دارد | برند جدید یا ناشناخته است؛ هیچ نشان یا توصیف قابل پیگیری وجود ندارد |
| طراحی و شفافیت | سایت طراحی حرفه‌ای و دسترسی آسان دارد؛ صفحات قانونی (تماس با ما، درباره ما، حریم خصوصی) کامل هستند | طراحی ابتدایی یا کهنه؛ اطلاعات تماس و سیاست‌های سایت موجود نیست یا نامشخص است |
| نظرات/نقدها | نظرات مثبت کاربران و بازخوردهای واقعی وجود دارد؛ پاسخگویی به کاربران و تعامل فعال برقرار است | نظرات غیرفعال یا منفی؛ مدیران سایت به سوالات یا انتقادات پاسخ نمی‌دهند |
همان‌طور که در جدول مشاهده می‌شود، یک سایت با EEAT بالا علاوه بر محتوای قوی، بخش‌هایی مانند معرفی نویسنده، منابع معتبر، تعامل با کاربران و سیاست‌های شفاف را دارد که اعتماد کاربران و گوگل را جلب می‌کند. سایت‌هایی که این ویژگی‌ها را ندارند، معمولاً در چشم گوگل و کاربران ضعیف‌تر تلقی می‌شوند و شانس کمتری برای کسب رتبه‌های بالا دارند.
جمع‌بندی نهایی
«EEAT چیست و چرا مهم است؟» این سوال در عصر حاضر پاسخ مشخصی دارد: گوگل تشخیص داده تنها گذاشتن محتوای خوب کافی نیست، بلکه کیفیت محتوای خوب باید توسط کسی با تجربه واقعی، دانش تخصصی و قابل اعتماد بودن ایجاد شده باشد. در این مقاله وب‌داران تلاش کرد به زبان ساده نشان دهد که چگونه می‌توان این چهار عنصر کلیدی را در استراتژی محتوای وبسایت اعمال کرد.
یک وب سایت جذاب و پولساز حق شماست. این فرصت رو از دست نده. همین الان به برگه سفارش طراحی سایت مراجعه کن تا یک مشاوره عالی بهت بدم.
تماس بگیرید
نکات کلیدی در انتها به اختصار: EEAT یک فاکتور مستقیم رتبه‌بندی نیست، اما رعایت آن شانس بهبود رتبه و محبوبیت سایت را زیاد می‌کند. برای هر نوع وب‌سایتی به ویژه آنهایی که موضوع حساسی دارند (سلامت، مالی و…)، داشتن نویسندگان خبره، منابع شفاف، و ساختار قابل اعتماد ضروری است. اگر از هوش مصنوعی استفاده می‌کنید، حتماً محتوا را با تجربه انسانی غنی کنید تا از موازین EEAT پیروی کند. در نهایت، مطالعه نمونه‌های موفق و تلاش برای بهبود مستمر کیفیت محتوا و برند، بهترین راه برای دستیابی به EEAT بالا است.
اگر می‌خواهید وبسایت شما نیز از مزایای EEAT بهره ببرد و رتبه بهتری در گوگل کسب کند، هم‌اکنون با کارشناسان سئو وب‌داران تماس بگیرید. تیم ما خدمات مشاوره و تولید محتوای تخصصی ارائه می‌دهد تا شما بتوانید با رعایت کامل اصول EEAT، اعتماد گوگل و کاربران را به دست آورید و جایگاه وبسایت خود را ارتقا دهید.
